Op woensdag 4 november vond de ZOOM bijeenkomst “Leerlijn Buurtteams” plaats tijdens de “Week van de Participatie”. Een bevlogen groep deelnemers, vooral ervaringsdeskundigen, kregen informatie over de leerlijn van Karin Hanekroot, directeur van de Vrijwilligersacademie, Patrick Theunissen, Verbondsteammedewerker en deelnemer aan de onlangs afgeronde eerste leerlijn en ANE Kwartiermaker Reinier Schippers.
“Je ontwikkelt je eigen ‘leerlijn’ voor een deel zelf”
De “Leerlijn Buurtteams” helpt je om jezelf verder te ontwikkelen als ervaringsdeskundige in een (buurt)team. Het is een leerweg die niet van a tot z vaststaat. Je bent medeverantwoordelijk voor de invulling van je eigen opleiding”, aldus Karin Hanekroot, mede organisator van de leerlijn. Zo kozen deelnemers aan de eerste leerlijn bijvoorbeeld voor de trainingen: “Grenzen stellen”, “Verbindend (oordeelloos) communiceren” en “Beter vragen stellen”. De Vrijwilligersacademie werkt voor deze post-mbo opleiding, die eind november start, intensief samen met de Hogeschool van Amsterdam. De opleiding bestaat uit 60 uur leren en 60 uur werken. “We willen het liefst deelnemers die al een ervaringsdeskundige opleiding hebben afgerond en ervaring hebben met het samen werken als ervaringsdeskundige met anderen. Zo kunnen we namelijk nóg meer halen uit deze nieuwe ‘Leerlijn’”.
Een reactie van de deelnemers aan de eerste leerlijn: “De steun en waardering en het samenwerken aan een gemeenschappelijk doel heeft ons individueel en ook als groep laten groeien”
| Toetsing Na afloop van de leerlijn vindt er een eindgesprek plaats. Certificering op basis van werken in de praktijk, actieve aanwezigheid bij de les en intervisie, een uitgeschreven persoonlijk ontwikkelingsplan (pop), groeps ontwikkelingsplan (gop) en een criteriumgericht interview. |
Discussies over relevante onderwerpen betreffende de ‘leerlijn’ in drie groepen
Nadat ook de andere organisatoren van deze bijeenkomst Reinier Schippers en Patrick Theunissen zich hadden voorgesteld werd de groep van 23 deelnemers in drieën gesplitst. De groep van Reinier boog zich over de vraag “Zijn ervaringsdeskundigen wel een noodzakelijk onderdeel voor een team in het sociaal domein?” De groep van Karin discussieerde over de vraag “Wat is een goede leerplek en wat is daar voor nodig?”
De derde groep, onder leiding van Patrick, dacht na over de vraag hoe de “leerlijn” het beste aansluit bij de rol van ervaringsdeskundige als expert van de leefwereld. Na de discussies in de subgroepen werden de uitkomsten in de hele deelnemersgroep besproken. Daar bleek dat de groepen over veel meer dingen dan de oorspronkelijke vraag hadden gesproken. Een aantal sprekers uit de groepen deden prikkelende uitspraken die duidelijk maken welke issues er zoal spelen op het gebied van ervaringsdeskundigheid.
Karin Hanekroot directeur van de Vrijwilligersacademie over de eerste leerlijn: “Ze hebben allemaal leren samenwerken met elkaar in de groep en in het buurtteam. En zijn zich steviger gaan voelen en meer bewust van hun meerwaarde, waardoor ze in de samenwerking met beroepskrachten ook beter vragen durven te stellen.”
“Neem ervaringskennis serieus”
Berend de Groote , kwartiermaker van het ANE, benadrukte dat ervaringsdeskundigheid een hoofdingrediënt is en niet de kers op de taart zoals veel organisaties het nog steeds zien. “Ervaringsdeskundigheid is een vakgebied en een essentiële schakel in het werkelijk ondersteunen van de Amsterdammer met ernstige problematiek en dient serieus beloond te worden.”
Ervaringsdeskundige kijkt vanuit ander perspectief
Patrick Theunissen benadrukte dat de ervaringsdeskundige geen hulpverlener is. “Een ervaringsdeskundige is de kritische expert uit de leefwereld”. Een expert met een groot hart. Judith: “Ik heb zelf een stevige crisis meegemaakt en ben de ervaringsdeskundige opleiding TOED gaan doen. Ik was heel blij daar mensen tegen te komen die mij echt begrepen. Olga: “Ik ben verslavingscoach bij de Regenboog Groep. Ik heb ervaringsdeskundigheid op het gebied van verslaving, depressie, rouw en trauma. Ik denk dat de ervaringsdeskundige zich van nature gelijk voelt aan de ander. Dat is bijna niet te leren door de professional.”
Ervaringsdeskundige geen slachtoffer maar trotse voorloper
Het probleem van stigmatisering speelt nog steeds een grote rol. De professional heeft zogenaamd niets en de ervaringsdeskundige heeft toch altijd dat vlekje. “Je rol als ervaringsdeskundige in een team is lastig. Andere professionals weten dat ik depressief ben geweest en kunnen dat te allen tijde voor je voeten werpen. Zelf laten ze zichzelf niet zo snel zien”, aldus deelneemster Judith. “Weet wel, ik ben meer dan de issues waar ik mee geworsteld heb. En ik ben trots op waar ik nu sta!”.
Olga: “Er zijn veel ervaringsdeskundigen waanzinnig mooi opgebloeid vanuit diepe ellende. Zij kunnen inspireren om het stigma van zieligheid weg te nemen en de openheid om over eigen problemen te praten te vergroten. Mensen waar de kracht vanaf straalt en die trots zijn op zichzelf, omdat ze lastige periodes hebben overwonnen.”
Reinier: “Het gaat om het samenspel. Van elkaar leren. En het stigma doorbreken dat veel hulpverleners én ervaringsdeskundigen nu nog te veel hindert in de samenwerking.”
Juiste randvoorwaarden ervaringsdeskundigheid belangrijk voor kans van slagen
Simone: “Ik ben blij dat er opleidingen zijn en dat ik gastdocent bij de TOED ben. Maar een diploma op het gebied van ervaringsdeskundigheid zegt niet dat je dan een gelukkige of goede ervaringswerker bent. Je moet empathisch en sociaal zijn en ook je mond durven open doen. Je bent tenslotte ook de luis in de pels die het andere geluid aan het team moet laten horen. Dat is niet altijd even gemakkelijk. Dat moet je liggen.” Reinier: “En juist daarom zijn randvoorwaarden zoals de ondersteuning vanuit een leerlijn heel belangrijk voor het laten slagen van een ervaringsdeskundige in een (buurt)team. Denk daarbij naast opleiden in de praktijk ook aan het organiseren van stedelijke intervisie en investeren in een vitaal netwerk dat continuïteit bij uitval garandeert. Kortom een stevige stedelijke leeromgeving.”
Heb je nog vragen over de leerlijn?
Op de website van de Vrijwilligersacademie vind je meer informatie over de toelatingseisen en waar je je kunt aanmelden.
Heb je daarna nog vragen stuur dan een e-mail naar Karin Hanekroot: karin@vrijwilligersacademie.net
Lees meer over het werken in een buurtteam in de Buurtteamspecial onlangs uitgebracht door het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis (ANE).
Lees hier het interview met Patrick Theunissen over het werken als ervaringsdeskundige in een pilot buurtteam (Verbond van 100).
Lees hier het interview met Reinier Schippers, ervaringsdeskundige en kwartiermaker ANE.
Van 23 t/m 27 november is de Week van het Verbond. Deze is bedoeld voor iedereen die in een buurtteam werkt of wil werken. Lees meer en meld je aan voor één of meerdere workshops.