Kartrekkers
Esmeralda van der Naaten, Reinier Schippers

Thema
Op welke manier wordt ervaringskennis beter benut in onderzoek? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het gaat om impact?

Praktisch
De kring komt ongeveer 2-4 maal per jaar bij elkaar. We vormen een nieuw netwerk; nieuwe deelnemers zijn welkom.

Contact
Esmeralda van der Naaten: esmeralda@deomslag.nl
Reinier Schippers: reinschip@hotmail.com

Op zoek naar ervaringskennis: onderzoek als instrument

Het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis zet zich in om ervaringskennis een betere positie te geven. Dat willen we ook doen voor onderzoek. Onderzoek naar de praktijk kan helpen om kennis te verzamelen over het inzetten van ervaringsdeskundigheid en ervaringskennis. Dat vraagt misschien ook wel om een bepaald soort onderzoek. Want onderzoek kan zelf ervaringskennis ook altijd nog beter benutten; door middel van participatief actie-onderzoek bijvoorbeeld.

We zijn in september 2023 gestart om samen verkennen hoe we ervaringskennis in de stad kunnen versterken door middel van onderzoek. Kunnen we met deze kring vanuit ANE een bijdrage leveren om het benutten van ervaringskennis in onderzoek verder op de kaart te zetten? Lees hieronder meer over de actuele stand van zaken.

Doe mee!
We willen samen met enthousiaste meedenkers het gesprek ‘aanjagen’ over wat er nodig is om ervaringskennis op de stedelijke onderzoeksagenda een stevige positie te geven. Kom jij samen met ons de positie van ervaringskennis in de stad versterken? Geef je dan op bij Esmeralda, via esmeralda@deomslag.nl of Reinier reinschip@hotmail.com.

Lees of download het verslag van de tweede bijeenkomst Kring Onderzoek 23 april 2024

We hebben een korte terugblik gedaan op de vorige keer, waarbij we hebben afgesproken een netwerk te zijn voor participatief onderzoek. Volgens bepaalde definities zie je verslag op de website.

trends en thema’s

Deze Kring zijn we gestart met een inventarisatie van belangrijke trends en thema’s waar je tegen aan loopt in je onderzoekswerk. Op volgorde zijn dat bijvoorbeeld

het beoordelen van de mate van benutten van ervaringskennis in onderzoek bij onderzoeksaanvragen. En hoe weet je dat het goed zit? Zijn er bepaalde trainingen voor ervaringsdeskundige, trainingen voor ervaringsdeskundige co-onderzoekers? Wat zijn de richtlijnen die je zou moeten hanteren of kunnen hanteren?
Ingebracht wordt ook dat het belangrijk is om een gemeenschap te vormen van ervaringsdeskundige co-onderzoekers, onderzoekers, om samen sterk te staan en te voorkomen dat je een vinkvakje wordt.
Binnen onderzoek is men op zoek naar de belangrijke indicatoren; dat zijn veelal in plaats van de harde indicatoren, de zachte en belangrijke indicatoren. Dat betekent dat onderzoek vaak gedaan wordt vanuit andere waarden.
En zeker ook voor het sterker maken van ervaringsdeskundig onderzoekers is het belangrijk je te beseffen en je bewust te zijn dat je staat in een langere traditie van ervaringskennis en het opeisen van een positie daarvoor.
Eigenlijk zou je onderzoekers die het goed doen in een wit boek moeten opnemen en onderzoekers die het niet goed doen, niet zelf iets anders willen doen of ruimte maken voor ervaringskennis, in een soort zwart boek te willen opnemen.

acties?

Er zijn dus een aantal waarden of assen waarlangs we kunnen doorontwikkelen. Volgende keer gaan we per as formuleren wat een actieplan zou kunnen zijn; of we er iets mee willen en wat we er dan mee willen. Belangrijke assen zijn:

binnen-buiten. Tegenwicht bieden tegen het onderzoekssysteem en de status quo ervan en ruimte op te eisen voor ervaringskennis. En aandacht te vragen voor een waardevol onderzoek. Andere waarden hanteren.
Daarvoor is het belangrijk, en dat is een andere as, bewustwording: bewust dat je daar een missie in hebt, maar ook dat je staat in een lange traditie en geschiedenis. En tegelijkertijd is een andere boot daarvan het sterk maken van ervaringskundige opleiden, samen een community vormen, om zo tegenwicht te bieden.
kwaliteit. Wanneer doe je je werk goed als beleidsmaker, beleidsonderzoeker of onderzoeker? Neem je genoegen met het niet kunnen bereiken van mensen of het niet includeren van het leefwereldperspectief?

Er zijn allerhande interessante linkjes genoemd, zoals het Ervaringsplein, Jos van der Lans, Tobi Vroeg, Henkelman, Harrie van Haaster. Er zijn goede voorbeelden, heel leuk om die te verzamelen, evenals methoden en criteria die gegarandeerd worden.

Waardevol netwerk

Iedereen vond het een fijne bijeenkomst en kijkt in het eigen netwerk voor wie het interessant kan zijn om aan te haken bij dit Amsterdams netwerk voor participatief onderzoek.

Graag tot de volgend keer in juni.

Lees of download hier het verslag van de eerste bijeenkomst Kring Onderzoek

Deze nieuwe Kring kwam op 25 september 2023 voor het eerst bijeen. Thema van die bijeenkomst was ‘Participatief onderzoek: kansen en kwesties’. Hieronder een verslag.

We hebben het gehad over verschillende aspecten van participatief onderzoek doen. Het gaat om verschillende rollen die ervaringsdeskundigen of mensen met ervaringskennis kunnen vervullen in kwalitatief onderzoek. Enerzijds zijn ze wellicht de respondenten. Onderzoekers kennen het probleem om (de juiste) respondenten te vinden, zeker mensen die je minder makkelijk bereikt. In de praktijk wordt ervaringsdeskundigheid vaak ingezet om bestaande problemen op te lossen, zoals het vinden van respondenten voor onderzoek. Ervaringsdeskundigen worden aan en weer uitgezet. En komen niet verder dan vrijwilligerswerk/werken voor een cadeaubon.

We bedoelen met participatief onderzoek toch vooral het betrekken van mensen met ervaringskennis of ervaringsdeskundigen van het begin tot het eind bij onderzoek, dus in het ontwerp, het proces en de uitvoering.
Hiermee verandert de rol van de onderzoeker meer in die van een projectleider. Een onderzoeker heeft ook een brugfunctie tussen de mensen met ervaringskennis en de systeemwereld, die andere eisen stelt. Initiatieven als onderzoeksbureau Meetellen Amsterdam zijn daartoe opgericht, maar ontmoeten vaak weerstand wanneer onderzoek hierop ingericht wordt. Argumenten van te weinig tijd en geld spelen hierbij een rol.

Daarmee ontmoeten we de dilemma’s van tijdsdruk, middelen en ‘open staan’ aan de opdrachtgevers kant. Te vaak nog wordt participatief onderzoek gediskwalificeerd. Het gaat om obstakels van weerstand en beeldvorming.

Wat gaat deze kring doen?

De mensen aan tafel zien de Kring Onderzoek als een manier om een netwerk in dienst van een transitiebenadering van het systeem te vormen (Jan Rotmans, van onderop) naar voorbeeld van een transitie-arena, om verandering te bewerkstelligen met ‘small wins’.
Dit idee, gekoppeld aan communicatie daarover en mogelijk intervisie, willen we verder verkennen en er mogelijk uitvoering aan geven. Met als hoofdvraag: op welke manier wordt ervaringskennis beter benut in onderzoek? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het gaat om impact?

Het gaat er wel om de kracht in een netwerk zelf te ontsluiten en niet achterover te leunen. De vraag is opgeworpen of het een Amsterdamse netwerk moet zijn. Dit willen we niet heel sterk stellen, hoewel de locatie Amsterdam is en de vraag “is het toepasbaar in Amsterdam” wel telkens gesteld kan worden.