Met Chris van der Kroon
GGZ in de wijk is een aanpak met het doel dat Amsterdammers met een mentale kwetsbaarheid zich welkom voelen in hun eigen wijk. Het gaat om het verbeteren van de sociale toegankelijkheid van bijvoorbeeld de buurthuizen zodat zij voor een praatje en activiteiten daar ook gebruik van kunnen maken. Ervaringsdeskundigen spelen een belangrijke rol in deze aanpak.
Chris van der Kroon, werkzaam bij stadsdeel Zuid, en een ervaringsdeskundige van TEAM ED ging in gesprek over deze aanpak. Wat kunnen we daar van leren en wat kunnen we gebruiken om andere initiatieven te verbeteren? Lees hieronder het verslag.
Verslag college GGZ in de wijk, 13-9-22, 15.00-16.30
Gespreksleider: Renate Schepen
Sprekers: Chris van der Kroon (beleidsmedewerker gemeente Amsterdam), Ester van Melick (ervaringsdeskundige Team Ed).
Korte ontstaansgeschiedenis: In Zuid heeft Chris in 2014 de opdracht gekregen om een samenwerking tussen welzijn en ggz te stimuleren, omdat het idee was dat een groep mensen zich eigenlijk niet thuis voelen in de huizen van de wijk. Chris had dus al 3 belangrijke partijen achter zich (de gemeente, de welzijnsorganisatie en GGz inGeest), maar wilde dat er een initiatief zou ontstaan vanuit de ideeën van bewoners in een kwetsbare positie zelf, en heeft toen TeamEd gevraagd (een sociaal uitzendbureau dat vrijwillige ervaringsdeskundigen verbindt) om die ideeën boven tafel te krijgen. Daardoor werd duidelijk dat 1. mensen graag gebruik wilden maken van het aanbod binnen de huizen van de wijk én 2. mensen ook graag met een wat afgescheiden groep zouden willen doen. GGZ in de wijk is een samenwerking tussen GGZ, welzijnswerk, ervaringsdeskundigen en de gemeente. Om beter samen te kunnen werken worden er ook voor de partners trainingen gegeven. Binnen een Huis van de Wijk is zijn ED-plaatsen opgericht waar mensen in een kwetsbare positie welkom worden geheten, en waar ze samen activiteiten kunnen doen, en kunnen wennen aan het huis van de wijk. De GGZ coach, de welzijnscoach en de ervaringsdeskundigen zijn aanwezig ter ondersteuning. Inmiddels zijn er initiatieven in Nieuw West, West en Zuid en belangstelling in verschillende wijken.
Vervolg, een concreet voorbeeld: Ester vertelt dat de start in Nieuw West moeizaam verliep, tot ze aansloot bij een initiatief waarbij mensen uitgenodigd worden om voedselverspilling tegen te gaan, door producten van Albert Heijn die tegen de verloopdatum aanzaten, aan te bieden aan geïnteresseerden. Daar maakten veel mensen gebruik van waardoor het vanzelfsprekend werd om elke woensdag langs te komen, en er een groep mensen ontstond, waardoor contacten werden gelegd en ook andere initiatieven ontstonden zoals een loopgroep en een breigroep. Dan zijn er ook contacten tussen mensen en de verschillende coaches, waardoor ook nieuwe mogelijkheden ontstaan. Ester geeft een voorbeeld van een vrouw die in eerste instantie alleen even langs kwam, er contact ontstond, zij samen gingen wandelen, er een loopgroep ontstond samen met Ester, en deze mevrouw nu de loopgroep van Ester gaat overnemen!
Ester heeft altijd een grote gelijkwaardigheid ervaren met de andere samenwerkende partners. Zij denkt dat dat komt omdat Team Ed vanaf het begin bij het initiatief betrokken is geweest.
Discussie met de zaal:
Gedurende het hele gesprek hebben de toehoorders vaak meegepraat. Natuurlijk was er grote belangstelling én erkenning voor het idee, soms verbazing waarom deze cocreatieve werkwijze niet vanzelfsprekend is. Regelmatig ontstond er discussie over ervaringsdeskundigheid, wat dat nu is, en of iedereen ervaringsdeskundig kan zijn. Ook werd duidelijk dat het niet vanzelfsprekend is dat ervaringsdeskundigen als gelijkwaardige collega’s worden beschouwd! Andere discussiepunten die naar voren werden gebracht: wat betekent het professionaliseren (institutionaliseren) van ervaringsdeskundigheid? waar staan we nu en waarom gebruiken we nog steeds medische termen als ‘herstel’? (is dit een puur medische term?) en 3 soorten kennis die elkaar aanvullen: wetenschappelijk, professioneel en ervaring.
Belangrijke lessen uit dit initiatief:
- Bedenk niet een beleidsplan, maar maak dit plan samen met álle betrokkenen en voer dat samen uit (cocreatief).
- Sluit aan bij wat bestaat.
- Financiering blijft een lastig punt.
- Samenwerken gaat niet vanzelf.